تاریخچه فرش ماشینی در ایران

عمر فرش ماشینی در ایران حدودا ۴۰ سال است. در اویل دهه پنجاه اولین فرش ماشینی در داخل کشورمان در شهر کاشان تولید شد. این فرش در ایران قدیمی ترین فرش ماشینی تولید داخل کشور محسوب می شود. این فرش به وسیله ماشین‎های مخمل بافی بافته شد. در همین زمان چند تن از تجار ایرانی، فرش‎های ماشینی از بلژیک وارد نمودند و ایرانی ها را بیشتر با فرش ماشینی آشنا کردند.

استقبال نسبتاً خوبی از فرش ماشینی شد. از این رو تعدادی از سرمایه‎گذاران کشور از جمله گروه بهشهر  اقدام به بنیاد نهادن (فرش راوند) نمودند. این شرکت در حوزه تولید مواد فرش و همین طور تولید فرش ماشینی فعالیت می کرد.. اولین تولیدات این شرکت  در سال ۱۳۵۳ روانه بازار گردید. تولیدات این شرکت با فرش های ماشینی موجود در بازار متفاوت بوده و بیشتر  و شبیه فرش دستباف بود. به ویژه نوع پشمی آن مورد استقبال زیاد مردم قرار گرفت.

با رشد و توسعه و موفقیت شرکت فرش راوند شرکت‎های دیگری مانند فرش شهباف، فرش پارس و مولن روژ و فرش اکباتان تاسیس گردید.

در سال ۵۸ کارخانجات زیادی از جمله کارگاه های فرش بافی مصادره شد. کارخانجات فرش ماشینی به سازمان‌های دولتی مانند سازمان صنایع ملی ایران، بنیاد مستضعفان و غیره واگذار شد. مدیران دولتی که مدیریت این کارخانجات را به عهده گرفتند اکثراً کم تجربه بودند و آشنایی چندانی با مسائل صنعت نداشتند، از این رو  منحنی رشد این کارخانجات رو به سقوط نهاده و بسیار افول کرد.

در این شرایط برخی از متخصصان صنعت نساجی و کارخانه‎داران فعال در این حوزه واحدهای جدید تولید فرش ماشینی تاسیس کردند. می توان به کارخانجاتی مانند ستاره کویر، قالی سلیمان، فرش مشهد، فرش شیراز ، فرش باستان و ... اشاره کرد.

ماشین‎های قالی بافی این کارخانجات انواع مختلف وندویل بود. باری دیگر فرش ماشینی جان گرفت و البته  کارخانجات بزرگ زیر پوشش دولت تولید خود را یکی پس از دیگری متوقف کردند.

متخصصان شاغل در کارخانه‎های بزرگ زیر نظر سازمان های دولتی به کارخانه‎های نوپای بخش خصوصی منتقل شدند و رقابت زیادی در تولید فرش ماشینی ایجاد شد.

اما تحول بنیادی تر در فرش ماشینی از دهه 60 آغاز گردیددر این دهه تقریبا ۱۶۰۰ تولیدکننده فرش شروع به کار کرده و وارد چرخه رقابت در این صنعت شدند.

 منبع: وبلاگ متنوع موضوعات جذب و خواندنی